Othello Obiter

Έχει καιρό που θέλω να σας μιλήσω για τις φετινές μου θεατρικές ασχολίες και την παράσταση που θα ανεβάσουμε από τις 10 μέχρι τις 14 Νοεμβρίου με τη θεατρική ομάδα των Δικηγόρων.

Περίμενα την κατάλληλη στιγμή και να που ήγγικεν η ώρα αφού χθες κυκλοφόρησε και επίσημα η αφίσα της παράστασης. 

Θα παίξουμε τον Οθέλλο του Σαίξπηρ. Ή μάλλον, η αρχική ιδέα ήταν να ανεβάσουμε τον Οθέλλο του Σαίξπηρ με μία ανατροπή. Να τον δικάσουμε για τη «γυναικοκτονία» της Δυσδαιμόνας, που είναι και της μόδας. Βασισμένοι στο αρχικό κείμενο και με όσες μαρτυρίες μπορούσαμε να εκμαιεύσουμε μέσω αυτού, θα στήναμε ένα δικαστήριο εναντίον του. Στην πορεία αντιληφθήκαμε ότι αυτό δεν θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθότι δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ως προς τις ευθύνες του ήρωα. Δεν βρίσκαμε το παραμικρό στοιχείο που να μπορούσε να τον αθωώσει ή κάποιο συγκλονιστικό ελαφρυντικό ώστε να καταπλήξει τα πλήθη. Ο Οθέλλος έπνιξε τη Δυσδαιμόνα και θα πληρώσει, είτε του αρέσει είτε όχι.

Οπότε, με τη βοήθεια και με την έμπνευση του σκηνοθέτη το πήγαμε αλλού το πράγμα. Δεν ξέρω πόσοι το γνωρίζετε, αλλά ο Οθέλλος διαδραματίζεται στην Κύπρο. Και μάλιστα στην Αμμόχωστο. Ο Οθέλλος ήταν ένας στρατηγός προερχόμενος από το βασίλειο της Βενετίας, η οποία τότε κατείχε την Κύπρο. Τον έστειλαν στην Αμμόχωστο επικεφαλής του στόλου για να σώσει το νησί από την εισβολή των Οθωμανών που είχαν επιβιβαστεί στις γαλέρες τους και έρχονταν να σφάξουν τους Κυπρίους. Όλα αυτά το 1500. Ο Οθέλλος υποτίθεται θα μας έσωζε, αλλά αντί να ασχολείται με την Κύπρο έκανε σκηνές ζηλοτυπίας στη Δυσδαιμόνα και στο τέλος χάθηκε και η Κύπρος, χάθηκε και η Δυσδαιμόνα.

Επί της ουσίας αυτό είναι το δικό μας έργο. Ένα θεατρικό ντοκιμαντέρ που αφηγείται πώς η ιστορία της Δυσδαιμόνας παραλληλίζεται με την ιστορία της χώρας μας. Ένα αβοήθητο κορίτσι πνίγεται από τον «σωτήρα του». Μία νήσος χάνεται κάθε φορά επειδή αδιαφορεί ο εγγυητής της.

Όμως το έργο πραγματεύεται κι άλλα θέματα που σήμερα απασχολούν την κοινή γνώμη. Ο Οθέλλος, για όσους δεν το ξέρουν, ήταν μαύρος. Δικαιούται σήμερα ένας λευκός ηθοποιός να υποδύεται ένα μαύρο χαρακτήρα; Προφανώς και ένας μαύρος ηθοποιός δικαιούται να παίζει ένα λευκό ήρωα και αυτό ήδη συμβαίνει κατά κόρον, όσοι έχετε Νέφτλιξ το διαπιστώνετε. Τα ξέρετε, καβγαδίσαμε πολλές φορές γι’ αυτά τα θέματα εδώ. Ε, τώρα θα καβγαδίσουμε γι’ αυτά τα θέματα και επί σκηνής. Επιπλέον, ήταν ορθό εκ μέρους του Σαίξπηρ να γράψει ένα έργο για την Κύπρο χωρίς να υπάρχει μέσα στην πλοκή ούτε ένας Κύπριος χαρακτήρας; Σας προκαλεί αμηχανία το γεγονός;

Όλα αυτά συζητιούνται στο έργο εν είδει συνεδριάσεως.

Επειδή πολλοί με ρωτάτε, να ξεκαθαρίσω ότι δεν πρόκειται για κωμωδία. Θα γελάσετε όμως γιατί η ιστορία της Κύπρου ανέκαθεν ήταν κωμικοτραγική. Θα γελάσετε από αμηχανία και φόβο όμως, και όχι επειδή ένας αστείος ρόλος έκανε μία τούμπα ή επειδή είπε μία έξυπνη ατάκα.

Προσωπικά συγκλονίστηκα όταν στο κείμενο του Σαίξπηρ αναφέρεται ότι κατέφτασε το φιρμάνι στον Δόγη της Κύπρου ότι οι Οθωμανοί βρίσκονταν καθοδόν για εισβολή κι αυτός αμφισβητούσε την είδηση, υπήρχε απίστευτη σύγχυση και παραπληροφόρηση ανάμεσα στους κυβερνητικούς αξιωματούχους και κάθονταν όλοι οι συγκλιτικοί γύρω από ένα τραπέζι και δεν ήξεραν πώς να χειριστούν τα κακά μαντάτα. Οι Οθωμανοί έφτασαν στην Κύπρο και θέρισαν στην κυριολεξία όλο τον πληθυσμό της Πάφου και της Λεμεσού χωρίς την παραμικρή αντίσταση. Έφτασαν στη Λευκωσία εντός μίας μέρας ενώ πίστευαν ότι θα τους έπαιρνε πάνω από μία βδομάδα για να την κατακτήσουν. Κι όλα αυτά πριν 500 χρόνια! Τρομακτικό το πως τίποτα δεν άλλαξε σήμερα.

Τέλος πάντων, αρκετά spoilers σας έκανα. Όσοι ενδιαφέρεστε για την ιστορία της Κύπρου συνδυασμένη με Σαίξπηρ και κουβέντα περί πολιτικής ορθότητας, κοπιάστε. Δεν σας έχουμε συνηθίσει σε τέτοια έργα, αλλά δεν πειράζει να δείτε και μια χρονιά κάτι πιο βαθυστόχαστο.

Και τώρα δυο λόγια για τον σκηνοθέτη μας τον Πάρι. Τον Ερωτοκρίτου. Ο Πάρις είναι γνωστό και τρανό όνομα στον κόσμο του θεάτρου, έχω δει σχεδόν όλες τις παραστάσεις που σκηνοθέτησε και είχα μείνει έκθαμβος. Ακόμα θυμάμαι το συγκλονισμό που αισθάνθηκα στο φινάλε των «πυρκαγιών» με το Bohemian Rhapsody, το δέος που αισθάνθηκα στη «Νέα Τάξη Πραγμάτων», πόσο απήλαυσα το «Συμβόλαιο Εργασίας». Όταν του προτείναμε να μας αναλάβει ως ομάδα δεν περίμενα να δεχτεί. Όταν δέχτηκε δεν ξέραμε πώς να το διαχειριστούμε. Μας είχαν προειδοποιήσει διάφοροι κοινοί γνωστοί ότι θα έρθει και θα φέρει Σαίξπηρ στο τραπέζι των προτάσεων. Εγώ προσωπικά πεθαίνω με τον Σαίξπηρ, με την αρνητική έννοια βέβαια. Τον βαριέμαι όσο δεν πάει.

Όταν όντως ήρθε στον καφέ και μας πρότεινε τον Οθέλλο θεώρησα ότι δεν θα χωρέσω σ' όλο αυτό. Ότι δεν μου πάει, ότι δεν μπορώ να συμπλεύσω. Όμως, μέσα από τις συναντήσεις μας έβλεπα έναν άνθρωπο που όταν μιλά για τον Σαίξπηρ και σου τον εξηγά και στον αναλύει, σε πάει αλλού. Κάποτε βρέθηκα σε μια παρέα και κάποιος μου είπε «όταν μιλάς για τη Γιουροβίζιον μιλάς με τόσο πάθος και αγάπη που με κάνεις να θέλω να τη δω κι εγώ στα σοβαρά». Έτσι είναι και ο Πάρις με τον Σαίξπηρ. Τον έβλεπα να μας αναλύει τα κίνητρα των ηρώων, να μας δίνει backstage πληροφορίες για τον Σαίξπηρ που μόνο οι δυνατοί λύτες γνωρίζουν και η χαρά στο πρόσωπο του ήταν απερίγραπτη. Παιδική, αγνή. Χαιρόμουν να τον βλέπω να συνεπαίρνεται και να αναπτύσσει τις ιστορίες πίσω από τον μύθο και ας μην καταλάβαινα Χριστό από όσα έλεγε. Ειδικά κάποιες Δευτέρες που η κούραση του Σαββατοκύριακου δεν είχε ακόμα φύγει κι εγώ ήμουν στον Σύλλογο και άκουγα αναλύσεις για τα κίνητρα του Ροδερίγου, του Κάσσιου και του Βραβάντιου, ο σουρεαλισμός είχε χτυπήσει κόκκινο.

Όπως και να ‘χει τον ευχαριστώ για αυτό το νέο κόσμο που άνοιξε μπροστά μου, ήταν δίχως άλλο η πιο εποικοδομητική χρονιά σε επίπεδο πληροφοριών και γνώσεων.

Σας περιμένουμε στις παραστάσεις μας. Η παρουσία σας μας χαροποιεί και μας ενισχύει στο φιλανθρωπικό μας έργο. Πέρσι με τα καθαρά έσοδα των παραστάσεων αγοράσαμε οκτώ μηχανήματα αιμοκάθαρσης και τα χαρίσαμε στο τμήμα νεφροπαθών του γενικού νοσοκομείου Λευκωσίας. Δώσαμε και χρηματικά ποσά σε ιδρύματα που βοηθούν παιδιά με σπάνια νοσήματα και καρκίνο. Θα χαρούμε να μας ενισχύσετε και φέτος.