Λεπτομέρειες Που Λατρεύω

 

Θα σου μιλήσω για λεπτομέρειες που με συγκινούν και δεν με κόφτει αν το βρίσκεις κορεσμένο και χιλιοσυζητημένο το θέμα. Τα γράφω για να τα χαίρομαι εγώ.

Προχτές παίζαμε ντόμινο με τον γιο μου. Άνοιξε τα μπαούλα ο μικρός, μέσα στα οποία έχω φυλαγμένες τις βιντεοκασέτες, και τις έστηνε τη μία πλάι στην άλλη σαν ντόμινο και έκανε χαρά όταν τις έριχνε κάτω. Ανάμεσα στις κασέτες που ξετρύπωσε ήταν και αυτή της Γιουροβίζιον του 1982. Η πρώτη Γιουροβίζιον που απόκτησα. Νόμιζα ότι είχα χάσει τη συγκεκριμένη κασέτα και χάρηκα αφάνταστα που τη βρήκε ο μικρός. Πρόσεξα ότι ξέφτισε η ετικέτα και το «1982» δεν διαβάζεται καθαρά. Γι’ αυτό δεν την έβρισκα τόσο καιρό!

Πριν προλάβει να πει «μανά», έστησα το βίντεο και ψηφιοποίησα κάποια αποσπάσματα για να τα σχολιάσω.

Οι λεπτομέρειες που αγαπώ από το πιο πάνω βίντεο, καταγραμμένες πιο κάτω:

Ο εθνικός μας ύμνος κατά τη διάρκεια της καρτ-ποστάλ! Ο ελληνικός εθνικός ύμνος! Πόσο σημαντικό για εμάς, τους λίγους εναπομείναντες, να ακούγεται πανευρωπαϊκώς και χωρίς ιδιαίτερο κόπο ή διπλωματικό πόλεμο ο ελληνικός εθνικός ύμνος ως «χαλί» στη σημαία μας. Πόσο σημαντικό πολιτικό επίτευγμα στην καθισιά μας. Φυσικά, ουδείς άλλος αντιλήφθηκε εκείνο το βράδυ ότι η Κύπρος υιοθέτησε τον ελληνικό εθνικό ύμνο, αφού η Ελλάδα δεν συμμετείχε εκείνη τη χρονιά ώστε να γίνει η ταύτιση. Αλλά και να συμμετείχε η Ελλάς, ποιος θα παρατηρούσε ότι επρόκειτο για τον ίδιο ύμνο; Επί της ουσίας κανένας. Το πόσα σημαίνει για εμάς, ή τέλος πάντων για εμένα που προσδιορίζομαι ως Έλληνας της Κύπρου, είναι απερίγραπτο.

Η Άννα Vishy. Πριν γίνει Βίσση, και πριν γίνει Vissi, η Άννα ήταν Vishy. Στην κυπριακή διάλεκτο βίσσιει θα πει «βήχει». Οξύμωρον; Η Άννα που… βήχει; Αν ο βήχας ήταν τόσο μελωδικός όσο η φωνή της, μακάρι να βήχαμε όλη μέρα!

Αναφέρεται ότι το τραγούδι «Μόνο η Αγάπη» το έγραψε η ίδια. Δεν το έγραψε η ίδια. Ο Καρβέλας το έγραψε. Αλλά τότε το ΡΙΚ απαγόρευε σε ξένους να εκπροσωπούν την Κύπρο, έτσι οι περισσότεροι έγραφαν άλλα ντ’ άλλων στα χαρτιά συμμετοχής. Το ίδιο έκανε και η Κωνσταντίνα το 1997, όταν ισχυρίστηκε ότι έγραψε η ίδια το «Μάνα μου» ενώ όλοι ξέρουμε ότι το έγραψε ο Παναγιώτης Μαθιέλης, πρώην σύζυγός της, ο οποίος υπέγραφε τα τότε τραγούδια της. Πέμπτη θέση για τη Βίσση, πέμπτη θέση και για τα αδέλφια της Κωνσταντίνας. Είδατε που γκρινιάζετε μερικοί; Τις ψηλότερες μας θέσεις στον διαγωνισμό τις λάβαμε με έργα μη Κυπρίων συνθετών (1982, 1997, 2018, άντε να βάλω και το 2004 μέσα αν θεωρήσουμε τον Μαϊκ Κονναρή Άγγλο μιας και έχει να μιλήσει Ελληνικά από τότε που μετοίκησε στην Αγγλία).  

Η Φρύνη Παπαδοπούλου στον σχολιασμό, μαζί με τον Τζον Βίκερς. Πόσο κύρος προσέδιδαν στον διαγωνισμό! Δημοσιογράφοι παλιάς κοπής και όχι σύγχρονα ραδιοφωνικά σούργελα. Κατ’ αρχάς, νοσταλγώ τους καιρούς κατά τους οποίους το να μεταδίδεις λαϊβ έναν διαγωνισμό από μια μακρινή χώρα ήταν τεχνολογικό επίτευγμα. Το ότι καθόταν η Φρύνη με τον Βίκερς στο Χάρρογκεϊτ και μας απευθύνονταν στο σαλόνι μας στη Λευκωσία, ήταν το ίδιο συναρπαστικό με το να επικοινωνείς με τους αστροναύτες στο φεγγάρι. Σήμερα κάνουμε skype call από οπουδήποτε και αν καθυστερεί λίγο ο ήχος, γκρινιάζουμε κι από πάνω.

Ο Τζον Βίκερς ήταν Άγγλος που παντρεύτηκε Κύπρια και μετακόμισε στην Κύπρο στη δεκαετία του ‘70. Η χαρακτηριστική του φωνή και προφορά είναι αγαπητή σε όλους εμάς που μεγαλώσαμε με το ΡΙΚ στο ραδιόφωνο. Αγαπούσε πάρα πολύ τη Γιουροβίζιον και κάθε χρόνο έκανε αφιερώματα σ’ αυτήν μέσα από τις ραδιοφωνικές εκπομπές του. Προσπάθησε πολλές φορές να συμμετέχει και ο ίδιος στον διαγωνισμό ως συνθέτης μέσα στη δεκαετία του ’80, και τα κατάφερε εντέλει το 1990 με το «Μιλάς Πολύ». Δεν χόρτασε όμως. Αρκετά χρόνια αργότερα, το 2010 αν δεν απατώμαι, ξαναπροσπάθησε ανεπιτυχώς να στείλει τραγούδι.

Πόσο νοσταλγώ την επισημότητα του τότε διαγωνισμού. Αυτό το «καλή επιτυχία Άννα» που λέει η Φρύνη και μπορείς να καταλάβεις την αγωνία τόσο της εκφωνήτριας όσο και ολόκληρης της Κύπρου. Τότε νιώθαμε ότι ήταν η στιγμή της Κύπρου εκείνο το τρίλεπτο. Το ότι ένα νησάκι είχε ίση ευκαιρία προβολής με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και ίση βαρύτητα ψήφου. Νιώθαμε ότι αυτό που συνέβαινε εκείνη τη στιγμή ήταν τρομερά σημαντικό. Τώρα το βλέπουμε σαν ένα τηλεπαιχνίδι. Τότε το να ντυθείς σαν Καρυάτιδα με χλαμύδα και ένα κομμάτι μαύρο ύφασμα ως δήλωση πένθους για την εισβολή της Τουρκίας στη χώρα σου, είχε μία σημειολογία. Ήταν έμμεση διαμαρτυρία. Σήμερα δεν είναι τίποτα. Πλέον οι αποστάσεις μίκρυναν, η τεχνολογία κάνει τα πάντα κοντινά μας, η μετάδοση του διαγωνισμού έχει ήχο και ποιότητα σαν να γίνεται από το σαλόνι μας, η ορχήστρα καταργήθηκε, είτε πρώτος έρθεις, είτε τελευταίος έρθεις σιγά το πράμα, οι πολιτικές εκφράσεις και τα υπονοούμενα απαγορεύονται εκτός και αν είσαι χώρα που συμπαθούν και κάνουν τα στραβά μάτια, ο κόσμος έχει αλλάξει στάση, «ποιος χέστηκε για το πανηγυράκι», αλλά κυρίως, ποιος χέστηκε για τον εθνικό ύμνο. Που τίθεται πλέον κι αυτός υπό αμφισβήτηση σημαντικότητας. Που συγκινεί ελάχιστους, οι οποίοι αποκαλούνται γραφικοί.

Έχουν καταργηθεί και ισοπεδωθεί τα πάντα. 

Στο Τρελό Σας Προσκαλούμε Καρναβάλι

 

Το αγαπημένο θέμα αυτού του μπλογκ ήταν ανέκαθεν η ανεξάντλητη βλακεία των Κυπρίων. Είχα καιρό να ασχοληθώ με το θέμα, όχι επειδή αναθεώρησα ή κουράστηκα, αλλά επειδή την έχω πλέον αποδεχτεί ως δεδομένη και αναπόσπαστο κομμάτι του DNA μας. Επομένως, ναι, σε ένα μεγάλο βαθμό έπαψα να τη συζητώ, γιατί δεν μου προκαλεί πια καμία εντύπωση ενώ είναι και πηγή αρνητικής ενέργειας. Μετά τα χθεσινά καραγκιοζιλίκια στη Λεμεσό,  όμως, όπου δεν τηρήθηκε κανένα μέτρο κατά του κορωνοϊού λόγω καρναβαλιού, και μετά τις εξοργιστικές εικόνες με τους μασκαράδες οι οποίες κατέκλυσαν τα σόσιαλ, θεωρώ ότι οφείλω ένα ακόμα κείμενο στην αγαπημένη μου πατρίδα, καθώς και ένα κείμενο τίγκα στο μπούλινγκ στους αγαπημένους Λεμεσιανούς.

Κατ’ αρχάς, πριν εστιάσουμε σε αυτούς καθεαυτούς να ξεκαθαρίσω ότι πιστεύω πως η μαλακία που δέρνει το νησί είναι διαμοιρασμένη πάνω-κάτω στα ίδια ποσά. Δεν θα ξεχάσω ότι πρόσφατα καταπατήθηκαν τα μέτρα κατά της πανδημίας, επειδή οι αριστεροί της χώρας αποφάσισαν ότι έπρεπε να διαδηλώσουν κατά της διαφθοράς (τώρα το θυμήθηκαν! Το ότι με την ηλίθια ψήφο τους έχουν υπάρξει πρωτοπόροι στην εγκαθίδρυσή της διαφθοράς, δεν το θυμούνται), με αποτέλεσμα μία αργόσχολη που «απλά χόρευε» καβλιάζοντας αστυνομικούς, παραλίγο να χάσει το μάτι της. Επίσης, λίγο αργότερα τα μέτρα καταπατήθηκαν από φανατισμένους Χριστιανούς οι οποίοι συνωστίστηκαν για να προσκυνήσουν την παντόφλα ενός Αγίου που ήρθε τουρνέ στη χώρα μας, ενώ πολύ πιο πριν, στις Χριστουγεννιάτικες γιορτές, οι Λευκωσιάτες πλημμύρισαν τη Στασικράτους με το ψηλό ποτήρι οίνου ανά χείρας για να αποχαιρετίσουν το μίζερο 2020, σάμπως και βρίσκονταν μπροστά στο Μέγαρο Ροκφέλλερ για ρεβεγιόν με την οικογένεια Τραμπ και δεν μπορούσαν να το αποφύγουν.

Καθώς βλέπετε, η μαλακία είναι παγκύπρια υπόθεση, θεωρούμε τα μέτρα ενδεδειγμένα, αλλά ταυτόχρονα θεωρούμε και κάποιες συνήθειες ως αδιαπραγμάτευτες, ανάλογα σε ποια κοινωνική ομάδα θεωρούμε ότι ανήκουμε. Μην τυχόν και πάρεις από τους αναρχό-άπλυτους την επαναστατικότητα, από τους καμένους τη θρησκεία και από αμφότερους το lifestyle που τους καθόρισε.

Τούτων λεχθέντων, εχθές οι Λεμεσιανοί, αντί να πουν «εμείς θα δείξουμε επίπεδο» και «δεν θα κάνουμε τις μαλακίες που έκαναν οι άλλοι», είπαν πολύ σωστά ως γνήσιοι γλεντζέδες που καμώνονται ότι είναι: «εμείς θα κάνουμε χειρότερα» γιατί «ποιοι είναι οι Λευκωσιάτες που θα μας στερήσουν τον καρναβάλι μας!»

Οι Λεμεσιανοί, θεωρούν το καρναβάλι το άλφα και το ωμέγα της πόλης τους. Ουδέποτε κατάλαβα το γιατί. Κάποτε πρέπει να βρεθεί κάποιος και να τους εξηγήσει ήρεμα και με το καλό, ότι πρόκειται περί τεράστιας γελοιότητας και κακογουστιάς και ότι κανονικά θα έπρεπε να ντρέπονται γι’ αυτό. Όμως, αυτό το πράγμα δεν μπορείς καν να το υπονοήσεις γιατί όποτε τολμήσεις να το θίξεις σου απαντούν ότι «ζηλεύεις» και σοβαρολογούν. Κάπου εκεί βαριέσαι να συζητήσεις περαιτέρω με κόσμο που προτάσσει το επιχείρημα της ζήλειας και είναι πάνω από 10 χρονών. Σου απαντούν ότι ως Λευκωσιάτης «δεν μπορείς να αντιληφθείς τι πάει να πει καρναβάλι και ότι αν δεν μεγάλωσες με αυτό δεν μπορείς να συλλάβεις το μεγαλείο του». Δεκτόν. Πολλά πράγματα έχουν μυθοποιηθεί στο μυαλό μας εξ αιτίας της ικανότητας του εγκεφάλου να μυθοποιεί τα ευχάριστα γεγονότα της παιδικής μας ηλικίας. Πρώτος και καλύτερος το γνωρίζω. Όμως, κάποτε, καλό είναι να ξεγυμνώνουμε τις αναμνήσεις και να διαχωρίζουμε το τι είναι πραγματικά το απόσταγμα μιας νοσταλγίας και τι μία μαλακία στο τετράγωνο. Ακόμη κι εγώ που ό, τι έχω ζήσει ως παιδί το έχω ανάγει σε… «θρησκεία», γνωρίζω ότι κατά βάθος η παιδική μου ηλικία δεν ήταν τίποτα το σπουδαίο, ότι ως παιδί τόσο μου έκοβε, τόσα καταλάβαινα, τόσα έκανα. Οι Λεμεσιανοί εξακολουθούν να θεωρούν ότι το καρναβάλι τους είναι ιερό και ότι πρέπει να τιμάται με κάθε κόστος και τίμημα ακόμα και αν αυτό σημαίνει τριπλασιασμό των κρουσμάτων και περισσότερους νεκρούς.

Ω, ναι! Τα έθιμα πρέπει να διατηρούνται ζωντανά και τι καλύτερο από το έθιμο της «πελλόμασκας» και της παρέλασης με τις στολές των €10 από τα Τζάμπο για να παράγεις «πολιτισμό»; Υπάρχουν δεκάδες πόλεις παγκοσμίως με παράδοση στο καρναβάλι, είναι όλων πολύ υψηλότερης αισθητικής (δεν είναι και δύσκολο), και ποιότητας. Αυτό παραβλέπεται, βεβαίως, βεβαίως. «Δεν είσαι Λεμεσιανός και δεν μπορείς να νιώσεις», απαντούν. Μια χαρά μπορώ να νιώσω, και δεν είναι καρναβάλι αυτό το χάλι.

Τα λεμεσιανά σύνδρομα δεν σταματούν εδώ, δυστυχώς.

Ακόμη και ο πιο σύγχρονος Λεμεσιανός όταν τον πιάσεις κουβέντα αργά ή γρήγορα θα πει κάτι με μία υποβόσκουσα πικρία ως προς την αντιμετώπιση της πόλης του από την κυπριακή κυβέρνηση, θα πει κάτι που ενέχει μία άδικη αντιμετώπιση συγκριτικά με τη Λευκωσία. Θεωρούν όλοι ότι είναι Δήμαρχοι της Λεμεσού. Αν, μάλιστα δεν πρόκειται για σύγχρονο άνθρωπο, τότε θα ακούσεις πολλές γραφικότητες που ανάγονται σε απίστευτα κόμπλεξ δευτεράντζας.

Δεν θα ξεχάσω όταν ήμουν στο στρατό, που έπρεπε να συνοδεύσω έναν άρρωστο οπλίτη εκ Λεμεσού στο στρατιωτικό νοσοκομείο Λευκωσίας. Η κατάστασή του ήταν αρκετά σοβαρή και γι’ αυτό κλήθηκαν εκτάκτως οι γονείς του να τον συνοδεύσουν με το ασθενοφόρο. Ήμασταν μέσα στο στρατιωτικό ασθενοφόρο, εγώ, ο ασθενής και οι γονείς του. Οι άνθρωποι αντί να αγωνιούν για την κατάσταση του γιου τους, κοίταζαν έξω απ’ τα παράθυρα και σχολίαζαν «πόσο άσχημη είναι η Λευκωσία», και «τι χάλια δρόμους έχει η Λευκωσία», και «πώς αντέχετε και ζείτε εδώ πέρα!», με μία αηδία ζωγραφισμένη στο πρόσωπο την οποία ακόμα θυμάμαι. Ο γιος τους κατάκοιτος μπροστά μας, οι έγνοια των Λεμεσιανών ήταν η ασχήμια της Λευκωσίας (για την οποία δεν διαφωνώ καθόλου παρεμπιπτόντως, αλλά μίλα μου για προτεραιότητες).

Όταν ήμουν στο στρατό, η Λεμεσός αποκαλούνταν Sex Town από τους οπλίτες που κατάγονταν από εκεί. Όταν έπαιρναν εξοδόχαρτο, έλεγαν ότι φεύγουν για τη «Sex Town». Η Λεμεσός, το 1998-99 όταν υπηρέτησα εγώ, ήταν τίγκα στο καμπαρέ και το εμπόριο λευκής σαρκός. Αυτό το βρίσκανε πολύ χαριτωμένο οι πολίτες της. Ακόμα και ο Υποδιοικητής μου μοιράζοντας τα εξοδόχαρτα τους έλεγε «καλά να περάσετε στη sex town!» και αν τολμούσες να μορφάσεις ειρωνικά με το σαχλό ευφυολόγημα και την τραγικότητα της κατάστασης σε κοίταζαν περίεργα έως και καχύποπτα.

Σήμερα τα καμπαρέ έκλεισαν, η πόλη καθάρισε και άλλαξε σε τεράστιο βαθμό. Χτίστηκαν ψηλά, μοντέρνα κτήρια (εντάξει, δεν είναι όλα το ίδιο καλαίσθητα, αλλά γενικώς είναι εμφανής η αναβάθμιση), και φτιάχτηκαν προβλήτες, μαρίνες και το κέντρο της πόλης στην περιοχή του κάστρου εξωραΐστηκε και έγινε μια ομορφιά. Είναι έτοιμοι για τη Γιουροβίζιον του 2022! Αλλά τώρα έχουν άλλου είδους προβλήματα. Τους φταίει που «έγιναν Ντουμπάι» και ότι το βιωτικό επίπεδο είναι ασύμφορο και ότι χάθηκε ο χαρακτήρας της πόλης. Άμα βρεθεί η ίσια τους, να με ειδοποιήσετε.

Θεωρώ τη Λεμεσό μακράν την πιο ωραία πόλη της Κύπρου όπως έχει εξελιχτεί τα τελευταία 15 χρόνια. Παρόλα αυτά, το μεγάλο της πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται: Οι Λεμεσιανοί. Μπορείς να βγάλεις τον Λεμεσιανό από τη Λεμεσό, αλλά ποτέ τη Λεμεσό από τον Λεμεσιανό. Είναι αστείο που υπάρχουν αυτοί οι διαχωρισμοί σε έναν πληθυσμό του ενός εκατομμυρίου, αλλά είναι αλήθεια. Όταν είχε έρθει στην Κύπρο ένας Αμερικάνος, σχέση μιας φίλης, και τον γυρίζαμε την Κύπρο με το αυτοκίνητο, μας είχε πει: «είναι απίστευτο πόσο διαφορετικοί είναι οι άνθρωποι από πόλη σε πόλη, σε ένα τόσο μικρό νησί».

Το είπε ευγενικά ο άνθρωπος.

Μπήκε Η Άνοιξη!

 

«Ξύπνα Αλεξάκο μου! Ξύπνα γιατί θα φύγω να πάω δουλειά και θα μείνεις σπίτι μόνος σου! Βάλε κάλτσες Αλεξάκο μου. Κάνε και πιπί! Πιπί! Πριν κοιμηθούμε και μόλις ξυπνήσουμε κάνουμε πιπί! Μην μου χασμουριέσαι. Αν νυστάζεις ας κοιμόσουν νωρίτερα χθες βράδυ παρά να χοροπηδάς πάνω στα στρώματα. Ξύπνα! Σε περιμένει η δασκάλα σου. Ω, κοίτα! Είναι σήμερα πρώτη Μαρτίου. Η πρώτη μέρα της άνοιξης. Θα σου βάλω τραγούδια στο αυτοκίνητο σχετικά με την άνοιξη!»

Μπαίνουμε στο αυτοκίνητο, τον δένω στο πίσω κάθισμα. Κάνω search στο ipod να βρω οτιδήποτε σχετικό έχω με την «άνοιξη». Βιβάλντι και Σοφία Βόσσου μόνο!

«Αν έρθεις και τη νύχτα μου ντυθείς, αν έρθεις και στο σώμα μου κρυφτείς…»

Αλέξη αυτό το τραγούδι είναι πολύ διάσημο. Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί το έχουν περί πολλού και το θεωρούν αδικημένο, αλλά είναι πια συνυφασμένο με την άνοιξη. Άκου τι κύρος του προσδίδουν τα σαξόφωνα!»

Φτάνουμε στα φανάρια. «Παπά προχώρα!», «Δεν μπορώ, δεν βλέπεις που είναι κόκκινο;» Άκου και τον Βιβάλντι. Τον Βιβάλντι και τον Μότσαρτ τους ξέρει απ’ έξω γιατί του είχαμε αγοράσει μία σειρά μουσικών βιβλίων με ένα κουνέλι, τον Ρένο, ο οποίος είναι μουσικός. Πατάς κουμπιά στις σελίδες του βιβλίου και παίζουν μουσικά θέματα από τους γνωστούς συνθέτες. «Παπά! Ο Βιβάλντι!» Αμέσως αναγνώρισε την Άνοιξη το καμάρι μου!

Μουντζώνω την μπροστινή που έγινε πράσινο αλλά κοιμάται όρθια, θεριεύουν τα βιολιά. Πα-ρα-παρα-παμ, παρά-παραπάμ-παρά παμ». «Άκου τα βιολιά πως ανθίζουν, άκου τα φλάουτα σαν τα τιτιβίσματα των πρώτων χελιδονιών Αλεξάκο. Άκου τα που κάνουν διάλογο. Μιλά το ένα φλάουτο και απαντά το άλλο!» Πατώ την κόρνα μέσα φουλ, «Μαλάκα, στρίψε! Μια ώρα δείχνεις να στρίψεις!»

Οδηγώ και ταυτόχρονα διευθύνω ορχήστρα. Αριστερά τα πνευστά, δεξιά τα έγχορδα. Για εφέ ρίχνω και πίδακες νερού από τα wipers όποτε η ορχήστρα φτάνει σε οργασμό. Σε κάθε ρεφρέν ανοίγω τα παράθυρα και μοιράζω λουλούδια και γαμωσταυρίδια στους οδηγούς. Μπήκε η άνοιξη Αλεξάκο!

Φτάνουμε στο σχολείο. Τίγκα ο δρόμος, δεν χωρεί να περάσει κουνούπι. Παρκάρω στο πεζοδρόμιο. Ξαμολώ το μωρό που είναι ντυμένος σαν Εσκιμώος σε ιγκλού. Έτσι μπαίνει η άνοιξη, μαντάμ! «Αντισηπτικούλι;» ρωτά η νηπιαγωγός στην είσοδο. Βάζω λίγο στα χέρια μου, σαν κωλώνια στον επιτάφιο, βαράω δυο παλαμάκια σαν τον Κωνσταντάρα και της τα τρίβω στη μούρη! «Μυρίζει ωραία!»

Καλημέρα σας!