Μάργκαρετ

Αν για κάτι νιώθω τυχερός στη ζωή μου είναι που έχω γνωρίσει κατά τη διάρκεια των σπουδών μου άνθρωπους «μορφές». Άτομα για τα οποία θα μπορούσα να έχω γράψει βιβλίο για τη ζωή τους και άτομα που είχαν να μου διηγηθούν απίστευτες ιστορίες που προσέδιδαν, τότε, νόημα στη μονόχνοτη δική μου. Ένα από αυτά τα άτομα ήταν και η Αγγλίδα γειτόνισσά μου, που για τους σκοπούς αυτής της ανάρτησης θα τη λέμε Μάργκαρετ.

Η Μάργκαρετ ήταν κωφή. Και τώρα κωφή είναι δηλαδή. Δεν άκουγε Χριστό! Μπορούσε να μιλήσει (ολίγον άτσαλα αλλά μπορούσε), όμως δεν σε άκουγε. Διάβαζε τα χείλη σου. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να της μιλάω κατά μέτωπο για να μπορεί να βλέπει τις λέξεις να σχηματίζονται στα χείλη μου. Δεν ήταν δυνατόν να συνεννοηθούμε αλλιώς. Έπρεπε να βρισκόμαστε πάντα ενώπιος ενωπίω, και κατ’ ουδένα λόγο δεν ήτο δυνατόν να συζητήσουμε καθώς περπατούσαμε πλάι, πλάι ή ενόσω ο ένας εκ των δύο έκανε καθαριότητες στην κουζίνα με την πλάτη γυρισμένη. Ήταν τεράστια εμπειρία για μένα, αν και ομολογώ ότι κατά διαστήματα το έβρισκα κουραστικό.

 Μπορείς να φανταστείς, βεβαίως, βεβαίως, τη χαρά μου όταν την πρωτογνώρισα και της απολογήθηκα εκ των προτέρων διά την ένταση στην οποία θα παιάνιζε η Άννα Βίσση, όπου και μου έδωσε το ελεύθερο των ντεσιμπέλ, καθότι δεν την επηρέαζε καθόλου. «Παίζε μουσική όσο δυνατά θέλεις, δεν ακούω τίποτα!» Το είχα εκμεταλλευτεί δεόντως.

Η Μάργκαρετ ήταν  πολύ περιθωριοποιημένη. Έκανε παρέα με εμάς επειδή οι Εγγλέζοι την απέφευγαν λόγω της αναπηρίας της. Επιπλέον, η εμφάνισή της δεν τη βοηθούσε ιδιαίτερα. Ήταν υπέρβαρη, ντυνόταν συντηρητικά σαν γεροντοκόρη, και το μόνο που έκανε ήταν να διαβάζει όλη μέρα λογοτεχνικά βιβλία. Να φανταστείς ότι ακόμα και τα παιδιά της γειτονιάς (όπου «παιδιά» βλ. κάτι μπάσταρδους της κακιάς ώρας), την είχαν πάρει χαμπάρι και ένα απόγευμα πήδηξαν μέσα στο δωμάτιό της, από το παράθυρο στα κρυφά για να την τρομάξουν. Αυτή διάβαζε σκυφτή στην πολυθρόνα και δεν τους διαισθάνθηκε, γύρισε απότομα και τους είδε, έμπηξε μια τσιρίδα ΝΑ, νόμισα πως τη σφάξανε. Ήμουν με δύο φίλους στην κουζίνα εκείνη την ώρα και τσακωνόμασταν για το ποιος θα πάει να αναγνωρίσει το πτώμα.

Κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου που είχε διαρκέσει πάνω από δύο μήνες ξεμείναμε τα δυο μας σε ολόκληρο το σπίτι (μέναμε σε ένα σπίτι με 15 άλλους φοιτητές, η καλύτερη μου φάση). Εκείνη την περίοδο περνούσε κατάθλιψη και κατέβαζε τα μπουκάλια κρασί το ένα μετά το άλλο. Για να αποφύγει να καταντήσει ο νέος Ορέστης Μακρής με παρακάλεσε να της κάνω λίγες ώρες παρέα τα βράδια για ν'αποφεύγει την παρέα του ποτού. Ως αντάλλαγμα δεχόταν να με βοηθά στην επανάληψη μου. Πήγαινα κι εγώ, έπαιρνα μαζί μου τις σημειώσεις μου και της παρέδιδα το μάθημα για να το μάθω. Αυτή, με το κρασί ανά χείρας, αμφιβάλλω αν συγκεντρωνόταν στα κινούμενα χείλη μου, πάντως έδειχνε να με ακούει. Για το τι βουλές των Λόρδων της είχα πει, για το τι equity and trusts, για το τι οικογενειακά δίκαια, δεν περιγράφεται! Μια φορά, αυτές οι επαναλήψεις με βοήθησαν να πιάσω το 65αρι στις τελικές.

Ένα από εκείνα τα βράδια, που ήταν μισομεθυσμένη και αν το ένστικτό μου δεν με απατά, ήταν και ελαφρώς ερεθισμένη, με παρακάλεσε να της χορέψω χασάπικο και ζεϊμπέκικο. «Μου αρέσει πάρα πολύ να βλέπω άντρες να χορεύουν αυτούς τους ελληνικούς χορούς» μου είπε. Ήταν τρομερά σουρεαλιστικό το ότι ήθελε να της χορέψω ενώ αυτή δεν θα μπορούσε να ακούσει τη μουσική. Δεν μπορούσα να της χαλάσω χατίρι δεδομένης και της βοήθειας που μου έδινε με την επανάληψη. Πετάχτηκα στο δωμάτιό μου, μετέφερα το CD player και εντός ολίγου βρέθηκα να χορεύω τα «εκατομμύρια».

Ήταν κινηματογραφικότατο! Σαν τη σκηνή στο Scent of a Woman, όπου ο τυφλός Αλ Πατσίνο χορεύει ταγκό. Εδώ, το ανάποδο. Η κωφή Αγγλίδα βαρούσε παλαμάκια κουνώντας ρυθμικά το κεφάλι και εντυπωσιαζόταν από Έλληνα που έριχνε γυροβολιές, στα μουγκά, μέσα στο δωμάτιό της. Στην Αγγλία. Στις τρεις το πρωί. Ήταν σαν σκηνή από θρίλερ. Δεν το χάνουμε το όσκαρ αν μια μέρα το κάνουμε ταινία: «Εκατομμύριααααααα».

Λίγο πριν φύγω από την Αγγλία η μάνα της Μάργκαρετ της έστειλε ένα σετ εξελιγμένων ακουστικών για τα αφτιά της. «Μ’ αυτά ίσως μπορέσεις να ακούσεις κάποιες υψηλές συχνότητες από βουή αεροπλάνου ή κόρνα αυτοκινήτου και να είσαι πιο ασφαλής» της έγραψε. Η Μάργκαρετ που είχε συνηθίσει την κατάστασή της δεν ήθελε με κανένα τρόπο να αλλάξει τρόπο ζωής. Δεν την ενδιέφερε να ακούσει, ήταν ευχαριστημένη με την επιβίωσή της. Παρόλα αυτά, φόρεσε για λίγες μέρες τα ακουστικά, χάριν πειράματος. Μια μέρα εκεί που έπλενε τα πιάτα στην κουζίνα, εγώ και άλλοι τρεις συγκάτοικοι συζητούσαμε πίσω από την πλάτη της για ένα άλλο φίλο μας που είχε πάει να παίξει μπάσκετ.

Άξαφνα διέκοψε το πλύσιμο των πιάτων, στέγνωσε με την πετσέτα τα χέρια της και με το πρόσωπο γεμάτο θυμό και απορία μας είπε: «Για κάποιο ακατανόητο λόγο σφήνωσε στο μυαλό μου η λέξη «μπάσκετ». Δεν ξέρω γιατί ξαφνικά σκέφτηκα αυτή τη λέξη αλλά δεν μπορώ να πάψω να την επαναλαμβάνω». Μείναμε άναυδοι. Της εξήγησα πως μόλις πριν ένα λεπτό συζητούσαμε για μπάσκετ και επαναλάβαμε τη λέξη πολλές φορές. Προφανώς τη λέξη την άκουσε χάριν των νέων ακουστικών. Όταν συνειδητοποίησε ότι τα αφτιά της άρχισαν να συλλαμβάνουν σκόρπιους ήχους και λέξεις, πήγε φορτσάτη στο δωμάτιο της, ξερίζωσε τα ακουστικά από τα τύμπανά της και τα πέταξε περιφρονητικά μέσα σε ένα συρτάρι του γραφείου της. «Δεν θα με αποτρελάνουν αυτά τα μαραφέτια μετά από 28 χρόνια κουφαμάρας» μας είπε.

Φεύγοντας από την Αγγλία μάθαινα νέα της από δω κι από κει. Έμαθα ότι αδυνάτισε και σύναψε δεσμό με έναν Ισραηλίτη, για χάρη του οποίου μετακόμισε στο Τελ Αβίβ. Εξ αιτίας του έγινε Εβραία, αν και οι φήμες θέλουν να έχουν χωρίσει λίγο μετά την αλλαξοπιστία. Πού και πού ανταλλάζουμε κανένα μήνυμα στο κινητό. Χθες βράδυ τη θυμήθηκα στον ύπνο μου και της έστειλα μήνυμα στη μία τα ξημερώματα: «Ζεις; Και αν ζεις, πως είσαι;».

«Κι εγώ σε σκεφτόμουν σήμερα. Περάσαμε ωραία, αν και πάνε 10 χρόνια από τότε!»

Αναρωτιέμαι αν θα τη ξαναδώ ποτέ μου.